Մկանային կծկումները շատերին ծանոթ խնդիր են․ դրանք կարող են արթնացնել գիշերվա կեսին կամ խանգարել մարզման ժամանակ։ Պատճառները բազմազան են՝ ջրազրկում, մկանների գերծանրաբեռնվածություն, հոգնածություն, նյարդային գրգռվածություն կամ էլ էլեկտրոլիտների (նատրիում, կալիում, կալցիում, մագնեզիում) անհավասարակշռություն։ Սովորաբար խորհուրդ են տրվում ձգումներ, մերսում, բանան ուտել կամ սպորտային ըմպելիք խմել։ Բայց վերջին տարիներին անսպասելի մի միջոց մեծ տարածում է գտել մարզիկների ու ֆիթնես սիրահարների շրջանում՝ թթու վարունգի ջուրը։ Իսկ դա իրո՞ք աշխատում է, թե՞ պարզապես տարօրինակ ժողովրդական հնարք է։
Ինչու է թթու վարունգի ջուրը օգնում
Առաջին հայացքից դժվար է հավատալ, որ թթու վարունգի աղաջուրը կարող է կծկման դեմ արդյունավետ լինել։ Այն հիմնականում բաղկացած է ջրից, քացախից, աղից ու համեմունքներից։ Սկզբում շատերը կարծում էին, թե այն գործում է՝ լրացնելով էլեկտրոլիտները՝ ինչպես սպորտային ըմպելիքները։ Բայց ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ ազդեցությունը շատ արագ է՝ 30–90 վայրկյանում, և այդքան կարճ ժամանակը բավարար չէ, որ նատրիումը կամ կալիումը ներծծվեն արյան մեջ ու վերականգնեն հավասարակշռությունը։
Փոխարենը, գիտնականները ենթադրում են, որ գաղտնիքը քացախի մեջ է։ Թթվային կծու համը գրգռում է բերանի, կոկորդի և կերակրափողի ընկալիչները։ Այս գրգռումը ազդակներ է ուղարկում նյարդային համակարգին, որոնք «կարճ միացում» են առաջացնում և խափանում են այն սխալ ազդակները, որոնք մկանները ստիպում են կծկվել։ Այսինքն՝ թթու վարունգի ջուրը չի վերացնում հիմնական պատճառը, բայց ժամանակավորապես խանգարում է կծկումը։
Ինչպես օգտագործել
Եթե ուզում եք փորձել, բավական է մկանային կծկման առաջին նշանների ժամանակ խմել 2–3 ունցիա (մի քանի կում) թթու վարունգի ջուր։ Շատերի մոտ ցավը թուլանում է կես րոպեից մինչև երկու րոպեի ընթացքում։ Համը, իհարկե, շատ ուժեղ է՝ աղի, թթու և թանձր, բայց արագ արդյունքը շատերի համար արժե։
Ուշադրություն պետք է դարձնել չափին․ թթու վարունգի ջուրը շատ նատրիում է պարունակում, և դրա չարաշահումը կարող է վնասել, հատկապես՝ բարձր ճնշման կամ երիկամային խնդիրներ ունեցողներին։ Այն կարելի է դիտել որպես արագ օգնություն, բայց ոչ ամենօրյա սովորություն։
Ո՞ւմ է առավել օգնում
Թթու վարունգի ջուրը հատկապես օգտակար է մարզիկների համար, ովքեր հակված են մարզումից կամ մրցումների ժամանակ մկանային կծկումների։ Այն կարող է օգտակար լինել նաև նրանց, ովքեր հաճախ ունեն գիշերային ոտքի կծկումներ (հատկապես տարեցների մոտ)։ Բնականաբար քիչ նատրիում ունեցող մարդկանց համար նաև հավելյալ օգուտ կարող է լինել։
Սակայն այն չի համապատասխանում բոլորին․ ռեֆլյուքս ունեցողների մոտ քացախը կարող է վատթարացնել վիճակը, իսկ ցածր նատրիումի դիետա պահողներին խորհուրդ է տրվում խուսափել։
Այլ օգտակար միջոցներ
Թթու վարունգի ջուրը, որքան էլ արդյունավետ լինի, չի փոխարինում հիմնական կանխարգելիչ միջոցներին։ Օրվա ընթացքում բավարար ջուր խմելը մնում է լավագույն պաշտպանությունը։ Կալիումով հարուստ սնունդը (բանան, քաղցր կարտոֆիլ, սպանախ) և մագնեզիումով հարուստ սնունդը (ընկույզներ, սերմեր, ամբողջական հացահատիկ) նույնպես կարևոր են։ Մարզումներից հետո կամ քնելուց առաջ թեթև ձգումները օգնում են մկաններին թուլանալ։ Որոշ մարդկանց մոտ օգտակար է նաև մագնեզիումի հավելումը կամ կվինին պարունակող տոնիկ ջուրը։
Վերջաբան
Թթու վարունգի ջուրը կախարդանք չէ, բայց ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ այն իրականում արագ օգնություն է տալիս շատերի մոտ՝ ընդհատելով նյարդային ազդակները, որոնք առաջացնում են մկանային կծկումներ։ Այն չի բուժում հիմնական պատճառը և չի լրացնում էլեկտրոլիտները, ինչպես սպորտային ըմպելիքները կամ հավասարակշռված սնունդը։ Սակայն մարզիկների, ակտիվ մարդկանց կամ հաճախակի ցավերից տառապողների համար սա կարող է լինել մատչելի և արդյունավետ միջոց։ Պարզապես հիշեք․ ինչպես ցանկացած մեթոդ, այն լավագույնս գործում է, երբ զուգակցվում է առողջ սովորությունների հետ։
